Sabun Çiçeği, Karanfilgiller familyasından olan, ana yurdu bilinmeyen ancak, Asya ve Avrupa kıtasında daha çok 1000 metre rakımlı ve nemli ortamlarda (Özellikle Karadeniz bölgesinde) çay ve dere kenarlarında, çakıllı, kumsal, vadilerde, rutubetli yerlerde çok yetişen bir bitkidir. Çöven otu, Karga sabunu, Köpürgen gibi diğer isimleri olan, 50-100 cm'ye kadar boylanabilen dayanıklı ve otsu bir bitkidir.
Sabun çiçeğinin tabanında kırmızı, üst tarafında ise açık yeşil renkte yuvarlak kesiti ve sert yapılı bir gövdesi vardır. Sabun çiçeğinin yaprak yapısı ise solmuş gibi duran yeşil rengi, karşılıklı simetrik dizili ve oval biçimli, ucu sivri şekilde, üzerinde ise birbirine paralel üç çizgisi olan yaprakları vardır. Sabun çiçeği yaz sonlarına doğru açmakta olup, açılan çiçekleri tatlı kokulu, pembe veya beyaz renklidir. Sabun çiçeği, dökülen çiçeklerinden çoğalmakta, kök gövdeden çevresine doğru yayılım göstermektedir.
Sabun çiçeğinden yararlanma Yöntemleri: Sabun çiçeği bitkisinin içeriğinde en fazla köklerinde olmak üzere, gövde, çiçek sapı, yaprak ve çiçeklerinde saponin maddesi, uçucu ve sabit yağlar, zamk ile reçine vardır. Sabun çiçeği bitkisinden elde edilen saponin isimli madde bir miktar su ile karıştırıldığında sabun gibi köpürmektedir. Bu değerli madde sanayide özellikle yünlü kumaşların temizlenmesi işleminde kullanılmaktadır.
Sabun Çiçeği Bitkisinin Tıbbi Özellikleri: sabun çiçeğinin yaz aylarının ortasından başlanarak, sonbahara kadar, gövde, sap, yaprak ve çiçekleri toplanır.
Toplanan malzemeler gölge ve havadar bir ortamda kurutulur. Kurutulan ve karıştırılan bu malzemeden 2 tatlı kaşığı kadarı alınarak 200 ml su içinde ateşte kaynatılır. Yapılan bu karışım suyundan her gün üç dört bardak içilir. Elde edilen bu karışımı bitkisel tedavi olarak aşağıda yazılı şu şikâyetleri gidermek amacıyla kullanılmaktadır.
- Bronşit ve kuru öksürük olduğu zaman balgam söktürücü olarak kullanılır.
- Safra taşları için etkili olduğu söylenir.
- Terletici bir etkisi vardır.
- İdrar söktürücü etkiye sahiptir.
- Bunlardan ayrı olarak, sabun çiçeğinin ciltteki enfeksiyon, egzama ve çıbanlar içinde etkisi vardır. Yukarıda hazırlanan karışım suyundan, deride oluşan bu yerler için, temizleyici olarak günde birkaç kez dıştan sürülür.
Dikkat: Son yapılan araştırma verilerine göre, sabun çiçeği bitkisinin köklerinin zehirli olduğu tespit edilmiştir. Buna göre dahili olarak kesinlikle kullanılmaması gerektiğini düşünüyorum.
